“Đội chim chèo bẻo” là một tổ chức của Đội thiếu niên tiền phong xã Cẩm Thanh, được thành lập từ năm 1965 và đã trở thành một tổ chức cách mạng vang tiếng một thời ở Hội An. Thành viên của Đội là những diễn viên của đội văn nghệ xã Cẩm Thanh, tất cả đều ở độ tuổi từ 12 đến 14. Đội có nhiệm vụ biểu diễn phục vụ cán bộ và nhân dân địa phương, với các tiết mục được yêu thích: Dân ca kịch “Đội chim chèo bẻo”, điệu múa “Vui về Trường Sơn”, “Ngày vui được mùa”… và đi lưu diễn ở một số nơi trong tỉnh Quảng Nam như Bàn Thạch, Xuyên Tân, thuộc huyện Duy Xuyên. Ở Hội An, Đội thường biểu diễn phục vụ bà con ở khu Thuận Tình, xã Cẩm Thanh.
Tháng 12/1966, các anh lãnh đạo xã chọn 6 thiếu niên trong đội gồm Võ Thị Hóa, Phạm Thị Thạnh, Phạm Thị Thu, Nguyễn Thị Én, Trần Thị Tám, Lê Tiến Diện thành lập “Chi hội hợp pháp chim chèo bẻo” và được giao nhiệm vụ như ngụy trang hầm bí mật, cho đi học cứu thương, liên lạc với cơ sở trong vùng địch. Cuối năm 1967, để chuẩn bị cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân, các thành viên của Đội cũng được cùng các cô chú dân công đi tải đạn, vận chuyển lương thực…
Lòng dũng cảm, sự nhiệt huyết tham gia hoạt động cách mạng của tuổi trẻ đã được ghi nhận nên đầu năm 1968, 6 thiếu niên của Đội được vinh dự kết nạp vào Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Đến tháng 6/1968, Đội kết nạp thêm 3 thiếu niên nữa, gồm Kiểm, Mới, Phùng và đổi tên Đội thành “Phân đoàn hợp pháp chim chèo bẻo”, gồm có 9 thành viên.
Được sự tin tưởng của lãnh đạo, các thành viên của Phân đoàn được giao nhiệm vụ phụ trách từng khu vực. Mỗi khi địch càn quét, các thành viên chia nhau đi ngụy trang hầm bí mật, đi cảnh giới nắm bắt tình hình địch, liên lạc với các chú, các anh dưới hầm bí mật. Vì thế, công việc của Phân đoàn rất nặng nề. Nhiều lần bị địch tình nghi bắt bớ đánh đập nhưng các thành viên vẫn giữ vững lập trường, kiên quyết không khai báo, không phản bội tổ chức.
Năm 1969, “Đội chim chèo bẻo” tiền thân của “Phân đoàn hợp pháp chim chèo bẻo” không còn hoạt động hợp pháp nữa. Từ đó, các thành viên của Đội trở thành những cán bộ, chiến sĩ cách mạng và đã góp phần vào sự nghiệp giải phóng đất nước, làm vinh danh cho mảnh đất Hội An Anh Hùng.
* Tài liệu tham khảo:
- “Hội An thị xã anh hùng”, nxb Đà Nẵng, năm 1999 của Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã Hội An.
- Tham khảo ý kiến của bà Phạm Thị Thu - thành viên của Đội Chim Chèo Bẻo.
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://hoianheritage.net là vi phạm bản quyền