Chuyên đề nghiên cứu trao đổi

35 năm công tác nghiên cứu, bảo tồn phát huy di tích, di vật khảo cổ học ở Hội An

Đến 1985, vào thời điểm tổ chức hội thảo quốc gia về đô thị cổ Hội An, vùng đất Hội An mới chỉ được các nhà nghiên cứu biết đến là một đô thị thương cảng sầm uất thời Trung đại được gìn giữ khá nguyên vẹn với quần thể di tích kiến trúc độc đáo, còn Hội An dưới lòng đất, hay cụ thể hơn là Hội An thời kỳ Tiền - Sơ sử, Lâm Ấp - Champa vẫn là dấu chấm hỏi.

Bão lụt và kinh nghiệm ứng phó với bão lụt của cư dân Hội An trước năm 1975 qua tư liệu ký ức cộng đồng

Hằng năm, vào tháng 9, tháng 10 âm lịch, người dân miền Trung nói chung, cư dân Khu phố cổ Hội An cùng quần thể di tích kiến trúc đã được UNESCO vinh danh Di sản văn hóa thế giới nói riêng lại đối mặt với bão lụt. Lụt thường xảy ra ngay sau khi bão dứt, nước mưa từ thượng nguồn đổ về, đồng thời với nước biển dâng cao.

Chuyện kể về lư hương, miếu Đôi ở Bãi Hương, Cù Lao Chàm

Cù Lao Chàm, ngoài cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng đặc trưng của một vùng biển đảo còn có hệ thống các di tích kiến trúc nghệ thuật (đình, chùa, miếu…) và kho tàng văn hóa dân gian (phong tục, tập quán, văn học, diễn xướng…) phong phú, đa dạng.

Thông tin về cuộc đời và sự nghiệp của Binh bộ Tham tri Trần Ngọc Dao (1799 - 1844)

Binh bộ Tham tri Trần Ngọc Dao, thụy là Trang Khải, sinh năm Kỷ Mùi 1799 tại làng Mậu Tài, Phú Vang. Nguyên gốc tộc Trần của ông Trần Ngọc Dao là ở phủ Tuyền Châu, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.

Tục mai mối qua ca dao ở Hội An

Một số thông tin về nghề khai thác dầu rái ở vùng núi xứ Quảng

Dấu rái là từ địa phương được dùng phổ biến từ miền Trung trở vào Nam để chỉ một loại dầu nước lấy từ thân cây dầu rái, một loài cây thân mộc mọc nhiều ở một số cảnh rừng miền núi từ Quảng Bình trở vào Nam. Cây dầu rái là loài thực vật thuộc họ dầu (Dipterocarpaceae), có tên khoa học là Dipterocarpus Alatay. Loại dầu nổi tiếng này có lịch sử lâu đời gắn với đời sống kinh tế - văn hóa và kỹ thuật khai thác của các cộng đồng cư dân từng sinh sống trên mảnh đất Quảng Nam, miền Trung từ người Chăm cho đến người Việt.

Điểm đặc trưng, độc đáo của nghề làm nhà tre dừa Cẩm Thanh

Rừng dừa nước ở Cẩm Thanh là một dạng tài nguyên đặc biệt quan trọng về mặt lịch sử, văn hóa, sinh thái, danh lam thắng cảnh. Bằng sự sáng tạo, người dân nơi đây đã khai thác và sử dụng lá dừa nước và nguồn nguyên liệu tre sẵn có làm vật liệu để dựng nhà ở, làm các đồ gia dụng và sau này là các mặt hàng lưu niệm, mỹ nghệ có giá trị thương mại.

Tổng quan về truyền thống hiếu học, khoa cử Hội An

Vài nét về truyền thống khoa bảng ở Hội An qua di sản tư liệu

Trong hành trạng học hành, khoa cử và quan trường, nhiều vị khoa bảng Hội An với tài năng và đức độ của mình đã có nhiều cống hiến và hy sinh to lớn cho quê hương, đất nước. Gắn liền với thân thế sự nghiệp của các vị khoa bảng ấy còn những di sản tư liệu có liên quan như: Mộc bản, sắc phong, văn bia, hoành phi, đối liễn,… còn lưu lại với thời gian. Đây là những tư liệu cổ mang nhiều giá trị, rất phong phú về loại hình nội dung và hình thức thể hiện.

Vài nét về nghề làm nhà tre dừa ở Cẩm Thanh

Ở Quảng Nam, mỗi khi nghe câu ca “Đứng lên bằng súng bẹ dừa/Quê ta đồng khởi Mỹ thua ngụy hàng” thì người dân lại nghĩ về Cẩm Thanh, vùng căn cứ cách mạng với Rừng dừa Bảy Mẫu đi vào huyền thoại qua chiến công đồng khởi bằng súng bẹ dừa vào tháng 9/1964. Rừng dừa nước nơi đây không chỉ “che bộ đội, vây quân thù” mà trải qua hàng mấy trăm năm đã cung cấp nguồn nguyên liệu để hình thành và phát triển nghề làm nhà tre dừa nổi tiếng, góp phần bồi đắp thêm những giá trị văn hóa đặc sắc của nghề truyền thống Hội An, Quảng Nam.

Bánh trung thu ở Hội An

Tết Trung thu là một trong những lễ tết truyền thống quan trọng của người dân Việt Nam vào dịp rằm tháng 8 âm lịch. Đối với cộng đồng cư dân Hội An, sau Tết Nguyên đán, Tết Đoan Ngọ, Tết Trung thu là những lễ tết lớn trong năm.

Cây Đa, bia Yểm thủy đạo

Nhà có tường mặt tiền tô đá rửa trong khu vực I Khu phố cổ Hội An

Khởi nghĩa giành chính quyền ở Hội An năm 1945

Sau khi nhận được tin Nhật đầu hàng, ngày 14/8/1945, Tỉnh ủy họp ở Tam Mỹ (Núi Thành) quyết định nhiệm vụ lịch sử: Khởi nghĩa.

Thông tin về miếu Cây Dông trên Hòn Dài - Cù lao Chàm

Hòn Dài thuộc địa phận xã Tân Hiệp, thành phố Hội An là một hòn đảo nhỏ không có con người sinh sống nhưng độc đáo thay lại có một ngôi miếu toạ lạc ở mũi phía Đông của Hòn Dài. Ngôi miếu có các tên gọi dân gian là miếu Cây Dông, miếu Hòn Dài.

Đặng Huy Trứ với Hội An

Không sinh ra ở Hội An và sống ở đây trong một thời gian không dài nhưng mảnh đất Hội An đã để lại dấu ấn đậm nét trong cuộc đời và sự nghiệp của Đặng Huy Trứ kể cả đời tư, công việc và văn thơ.

Chi bộ Binh lính góp phần vào thắng lợi cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh lỵ Hội An năm 1945

Sau sự kiện Tỉnh ủy Quảng Nam tổ chức rải truyền đơn, mít tinh kêu gọi lạc quyên ủng hộ phong trào du kích Bắc Sơn và khởi nghĩa Nam Kỳ, tháng 3/1942, thực dân Pháp triển khai một chiến dịch vây ráp, truy tìm những người cộng sản liên quan đến sự kiện trên trong ba tháng liền.

Giá trị và vai trò của Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia – Nghề đan võng ngô đồng

Cù Lao Chàm là một cụm đảo nằm cách bờ biển Hội An 15km, có tổng diện tích đất tự nhiên là 15,2km² chiếm 1/4 tổng diện tích của Hội An. Cư dân Cù Lao Chàm nổi tiếng với nghề đan võng ngô đồng có lịch sử từ trăm năm trước. Ngày 21/12/2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 381/BVHTTDL công nhận nghề đan võng ngô đồng ở Cù Lao Chàm là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia càng khẳng định giá trị nghề đan võng đặc trưng của xứ đảo này.

Một số chính sách của triều đình nhà Nguyễn đối với các thuyền buôn người Hoa gặp nạn qua các tài liệu Hán Nôm lưu trữ

Do có nguồn tài nguyên phong phú và dồi dạo, lại nằm ở vị trí thuận lợi bên bờ Biển Đông nên từ rất sớm, hoạt động thương mại bằng đường biển của Việt Nam với các nước trong khu vực diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Đặc biệt, vào thời kỳ Trung đại, với sự phát triển sôi động của mạng lưới hàng hải quốc tế, nhiều cảng thị thuyền buồm ở Việt Nam được hình thành và phát triển hưng thịnh, trong đó có Hội An. Lúc bấy giờ, Hội An là một trong những cảng thị mậu dịch quốc tế sầm uất bậc nhất khu vực, thu hút thương thuyền nhiều nước Đông, Tây đến giao thương, trong có không ít thương thuyền Trung Hoa.