Với tầm vóc là một thương cảng nổi tiếng, nơi giao thương hàng hóa trong một thời kỳ dài, Hội An đã từng lưu lại bước chân của nhiều tao nhân, mặc khách. Họ ghé qua Hội An và nhiều người trong số đó đã để lại bút tích của mình trên những câu đối, hoành phi, văn bia.
Hội An là một Đô thị cổ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới năm 1999. Ở Hội An, bên cạnh những công trình kiến trúc cổ như nhà cổ, đình, miếu, chùa, hội quán… còn có một loại di sản thành văn mà tiền nhân để lại là minh chứng hùng hồn nhất của lịch sử, đó là văn bia.
Vào những năm 20 của thế kỷ XX, phong trào đấu tranh của nhân dân Hội An chống thực dân Pháp diễn ra sôi nổi và rộng khắp. Những thanh niên, trí thức yêu nước thường bí mật gặp gỡ nhau trao đổi, tiếp xúc với báo chí, sách vở có nội dung tư tưởng tiến bộ của Phan Chu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Ái Quốc.
Tín ngưỡng vạn vật hữu linh: Trong buổi bình minh của loài người, khi loài người bắt đầu nhận thức và lý giải các hiện tượng xảy ra xung quanh, họ thường gắn chúng với tư duy sơ khai của mình. Từ đó, hình thành tín ngưỡng vận vật hữu linh. Tín ngưỡng này để lại dấu ấn sâu đậm ở các thời kỳ sau. Tại địa phương, dấu vết tín ngưỡng vạn vật hữu linh thể hiện ở quan niệm của cư dân về linh hồn. Cư dân địa phương cho rằng con người có 3 hồn 7 vía (nam) hoặc 3 hồn 9 vía (nữ).
Nằm trong khuôn viên nhà thờ Thiên chúa giáo Hội An trên đường Nguyễn Trường Tộ, là khu mộ các giáo sĩ phương Tây. Đây là một trong số những di tích hiếm hoi còn lại trên mảnh đất Hội An liên quan đến quá trình truyền bá đạo Thiên chúa giáo của các giáo sĩ Dòng Tên hoặc Dòng Thừa sai phương Tây tại Việt Nam khoảng từ đầu thế kỷ XVII đến thế kỷ XX.
Có một thanh niên đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp cách mạng của Kim Bồng ngày xưa, Cẩm Kim ngày nay và của Hội An trong những ngày đầu Hội An có Chi bộ Cộng sản. Đó là đồng chí Nguyễn Vỹ, sinh năm 1909, người làng Kim Bồng.
Không biết xuất hiện từ bao giờ nhưng ngày nay mỗi khi nói đến ẩm thực ở Hội An, dân gian thường nhắc nhở nhau qua câu ca: “Hội An trăm vật trăm ngon Từ từ lỗ miệng cho chồng con nó nhờ”
Cách Khổng Tử Miếu Hội An khoảng hơn 200m về phía đông bắc là nơi yên nghỉ của vị đại quan Triều Nguyễn - Binh bộ tham tri Trần Ngọc Dao. Nơi đây thuộc khối Lâm Sa, phường Cẩm Phô, thành phố Hội An, nguyên là xứ Tu Lễ, ấp Tu Lễ làng Cẩm Phô, tổng Phú Triêm Hạ.
“Tour sưu tập con dấu kỷ niệm về các di tích” hay còn gọi là “Stamp Rally” là một chương trình mà trong chuyến đi tham quan du lịch đến một số nơi để sưu tập con dấu kỷ niệm về các di tích dán hay đóng vào vở chuyên dụng. Khởi nguyên của Stamp Rally là phong tục truyền thống mà người Nhật hành hương đi sưu tập những con dấu tại các đền chùa và dán vào một quyển vở.
Alexandre De Rhodes sinh năm 1591, là một nhà truyền giáo người Bồ Đào Nha, trên hành trình truyền giáo của mình ông đã đến Hội An.
Công ước bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới được thông qua tại phiên họp toàn thể lần thứ XVII của Đại hội đồng UNESCO vào ngày 16/11/1972. Đây là một công cụ pháp lý quốc tế nhằm bảo tồn các di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới trên phạm vi toàn cầu.
Sang đầu năm 1945, vào đêm ngày 9 tháng 3, phát xít Nhật đảo chính, lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp ở Đông Dương, từ đây đất nước ta bị đô hộ bởi quân Nhật. Tại Quảng Nam - Đà Nẵng, quân Nhật dời Tỉnh đường từ La Qua về đóng tại Tòa Công sứ Pháp cũ (ở Hội An), bộ máy quan lại thân Nhật được Việt hóa. Nhưng quân Nhật nắm quyền cai trị không lâu thì nước Nhật thua trận ở nhiều nơi, tình hình đó báo hiệu quân Nhật ở Việt Nam cũng sắp đến ngày cáo chung.
Chí sĩ cách mạng Huỳnh Lắm sinh ngày 20/4/1912, quê ở phường Cẩm Phô, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam. Ông là một trong những người đóng góp quan trọng cho phong trào cách mạng Hội An đầu thập kỷ 30, thế kỷ XX và cho phong trào cách mạng của Tỉnh ủy, Liên Khu V trong thời gian sau này.
Nhạc sĩ La Hối tên thật là La Doãn Chánh, còn có tên gọi là La Khai. Ông sinh năm 1920 tại làng Minh Hương Hội An, tổ tiên ông vốn người huyện Đông Hoản tỉnh Quảng Đông - Trung Quốc. Thuở thiếu thời, do sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống về âm nhạc nên La Hối đã bộc lộ những khả năng đặc biệt về âm nhạc qua nhiều những bản nhạc sống động và vui tươi, đặc biệt là những bài hát của thế hệ thanh niên. Hơn thế nữa, ông còn chơi thông thạo nhiều loại nhạc cụ khác nhau, kể cả các nhạc cụ mới của phương Tây.
Hiện nay, tại Khối 3 nay là khối Phong An - phường Sơn Phong còn lưu lại một ngôi mộ cổ mà người dân thường gọi là mộ ông Chu Kỳ Sơn. Trong văn bia mộ có ghi: “Giang nam hiển khảo Ân thọ nội viên Cai phủ tàu Ấu Tứ Hầu Chu Kỳ Sơn. Tuế thứ Giáp tuất niên cốc Đán. Hiếu nam Chu Thủ Nương phụng lập thạch”. Từ nội dung văn bia cho biết, đây là ngôi mộ của một Cai Phủ Tàu tước Âu Thọ Hầu mang tên Chu Kỳ Sơn.
Nguyễn Duy Hiệu - ông Hường Hiệu - Ông Hường Thanh Hà, người đã trực tiếp lãnh đạo phong trào Nghĩa hội cần vương ở Quảng Nam trong những năm 1885 - 1887; Người đã để lại cho lịch sử nước nhà những trang sử vẻ vang, bi tráng.
Cho đến nay trải qua hơn 300 năm, mặc dù hoạt động mậu dịch và việc cư trú của người Nhật tại Hội An diễn ra trong một thời gian ngắn và chấm dứt hẳn vào cuối thế kỷ XVII, nhưng một số dấu tích, thể hiện sự đóng góp của cộng đồng cư dân này ở thương cảng Hội An vẫn được bảo lưu bền bỉ, lâu dài trên cả hai phương diện văn hóa vật thể và phi vật thể.
Bên cạnh loại hình di tích đình, chùa, miếu, nhà ở,... thì giếng là một trong những bộ phận góp phần làm đa dạng, phong phú loại hình di tích của Đô thị cổ Hội An - Di sản Văn hoá Thế giới, tạo nên một bức tranh văn hoá Hội An đa màu sắc.
Mỗi khi mùa hè đến cùng với những đợt nắng nóng chói chang là những cơn gió nam khô rát làm cháy rát da người. Đi dọc những con đường quanh phố cổ Hội An, tôi lại nghe đâu đấy âm thanh tiếng rao của những cô bán chè ngọt.