Hội An, nụ cười không tắt…

Từ những chuyển động nhỏ trong lúc khó khăn
Còn nhớ, những ngày vừa hết giãn cách xã hội, trước tình trạng các cửa hàng kinh doanh và nhiều hộ dân trong khu phố cổ vẫn đóng cửa im ỉm, chính quyền Hội An đã có thư ngỏ gửi đến cộng đồng Hội An mong muốn người dân hãy mở cửa ngôi nhà cũng là cửa hàng kinh doanh - dù ai ai cũng hiểu việc kinh doanh lúc đó còn vô vàn khó khăn. Ông Phạm Phú Ngọc, giám đốc trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An chia sẻ: “Chúng tôi mong những hộ kinh doanh trong phố Hội An mở cửa trở lại để không gian phố có những ánh đèn từ những tiệm kinh doanh, mang lại sinh khí mới cho thành phố sau những ngày giãn cách cũng là cách để bảo tồn, phát triển di sản tốt hơn, tránh những nguy cơ tiềm ẩn như hỏa hoạn hoặc mưa lũ bất ngờ”. Bà Trịnh Diễm Quỳnh - Giám đốc Công ty Cổ phần dịch vụ - du lịch - thương mại và thời trang YALY - một trong những doanh nghiệp mở cửa trong thời điểm đó cho hay: “Chúng tôi muốn mở cửa hàng cho phố xá vui, không khí thêm sinh động chứ chưa nghĩ đến việc kinh doanh vì đối tượng khách của công ty chúng tôi là khách quốc tế”. Ông Nguyễn Hữu Xuân, chủ quán trà thảo mộc Mót, một trong những người mở cửa kinh doanh món nước uống thảo mộc ngay từ khi mới hết giãn cách xã hội cho rằng: “Sau thời gian dài chống dịch thì tôi nghĩ thứ nhất mở cửa để cho phố cổ cho có không khí, có sự sống và sự sinh hoạt; thứ 2 cần phục hồi kinh tế đồng thời tạo lại việc làm cho nhân viên có thu nhập”. Không chỉ mở cửa kinh doanh, nhiều người dân trong phố còn tổ chức, gầy dựng những đêm ca nhạc, như ông Bùi Quý Phong mời các ca sĩ từ Đà Nẵng, Hà Nội, Sài Gòn đến biểu diễn cùng những ca sĩ của Hội An ngay trên đường phố, trước cửa tiệm cà phê số 76 Lê Lợi cũng chính là ngôi nhà của gia đình hay ông Trương Bách Tường với ban nhạc gia đình kiên trì mở cửa mỗi tuần ba buổi tối ở số nhà 57 Trần Phú - điểm dừng chân thưởng thức nghệ thuật và nhận thông tin dành cho du khách. Một hình ảnh thật xúc động mà người viết được chứng kiến là ở quán Cà phê Đô Thị trên đường Châu Thượng Văn, khi chiều đã dần vào tối, nước lũ đang dâng  mấp mé nơi thềm nhà, những ca sĩ, nhạc công kiêm chủ tiệm, vẫn đàn hát say mê dưới ánh sáng mờ ảo của đèn lồng trước hiên. Quán cà phê ấy, cho đến nay đêm nào cũng bền bỉ sáng đèn và rộn rã giai điệu vui tươi của những ca khúc trong và ngoài nước như một cách để ê kíp thực hiện chương trình lan tỏa sự bình an và tinh thần lạc quan đến với mọi người xung quanh, và có lẽ cũng là cách để họ tiếp tục nuôi dưỡng tinh thần ấy cho chính bản thân mình.
Ở khoảng giữa những cơn lụt liên tiếp của năm này, khi nắng vàng vừa hừng lên trên phố, buổi sáng sớm khi đi ngang những ngôi nhà, thấy người già ngồi trước cửa, cạnh đó không xa là vài món dụng cụ nhà bếp nhiều màu sắc được rửa sạch, tranh thủ đem ra phơi để nhờ nắng trời lúc sớm mai, thấy nụ cười của người chủ quán cà phê trên đường Bạch Đằng lúc vừa dời đồ đạc từ trên gác lửng xuống vừa nói: “Năm nay 9 cơn lụt vô nhà, dọn đồ lên, xuống miết nhưng riết quen rồi, mỗi khi lụt lại thấy “vui” vì cả nhà có dịp quây quần trên gác với nhau” tôi cứ nghĩ, sự lạc quan của người Hội An được nuôi dưỡng bởi cách người ta ứng xử với những thử thách, khó khăn như thế này chăng?
Đến sự lan tỏa trong doanh nghiệp và cộng đồng
Dường như tinh thần lạc quan được nuôi dưỡng thường hằng của người Hội An đã trở thành một điểm tựa vững chãi để đến khi gặp cơ duyên là nhanh chóng lan tỏa. Một sự kiện ấn tượng diễn ra vào ngày 28/12/2020 nhằm rằm tháng 11 âm lịch năm nay: hơn 200 chiếc đèn lồng được các nữ sinh trung học cầm trên tay diễu hành qua các tuyến đường phố cổ nhằm truyền tải thông điệp: Hội An đã bừng sáng, sẵn sàng chào đón du khách trở lại. Đúng như tên gọi của chương trình: “Hội nhập - Thắp sáng Hội An”, tại tất cả tuyến đường phố cổ mà đoàn đi qua, những chiếc đèn lồng giăng mắc thắp sáng lung linh như mời gọi du khách đến chiêm ngưỡng. Riêng phía dưới Chùa Cầu, những gánh đèn lồng khổng lồ, màu sắc rực rỡ cũng được bố trí, sắp đặt tại những vị trí đẹp để du khách chụp ảnh, check-in. Sự kiện tổ chức bởi chủ nhân các doanh nghiệp là những người được sinh ra, lớn lên trên mảnh đất Hội An với sự đồng thuận của chính quyền và cộng đồng người dân đã bừng lên niềm hi vọng về sản phẩm du lịch mới và hình ảnh tươi sáng của phố cổ.
Sau một thời gian sinh sống ở Hội An, những người nhập cư từ Hà Nội, Sài Gòn và các quốc gia khác dường như được “Hội An hóa” và cũng ảnh hưởng tinh thần lạc quan này. Một ví dụ dễ nhận thấy là Chợ phiên Tân Thành trên đường Nguyễn Phan Vinh. Cung đường ngắn chỉ chừng 300 mét ven biển này từng được mệnh danh là “khu phố Tây” với nhiều nhà hàng, khu lưu trú được thiết kế hấp dẫn trở nên vắng hiu hắt khi đại dịch xảy ra. Nhưng ngay trong đại dịch và sau cả những cơn bão, các gian hàng hội tụ đủ màu sắc hơn với những chương trình nghệ thuật giao lưu giữa chủ các gian hàng và diễn viên đến từ nhiều nơi đã khiến người ta quên đi rằng chúng ta đang thoi thóp trong bộn bề khốn khó.
Dù dịch bệnh COVID trở lại trong những ngày giáp Tết khiến nhiều sự kiện văn hóa quy mô lớn, nhỏ được chuẩn bị kỹ lưỡng phải tạm hoãn để đảm bảo an toàn, mùa xuân vẫn về trong rộn rã “Đêm hội phố Hoài” (bài hát của nhạc sĩ Nguyễn Duy Khoái). Người Hội An – với tinh thần lạc quan được nuôi dưỡng thường hằng từ bao đời nay - vẫn mỉm cười khi đất trời giao hòa, trong không khí “năm hết, Tết đến”, mọi người cùng động viên nhau: “sau cơn mưa trời lại sáng”. Tìm nụ cười ở Hội An, không khó, cứ thử đi…